It's good to be on the road back home again

Lieve lieve mensen,

Jaja lieve kijkbuiskinderen, aan alles komt een eind. Zelfs aan vier maanden India. Dit wordt mijn laatste bericht. Snik.

Wat is er gebeurd sinds die ene avond dat ik in een donker internetcafe mijn laatste bericht typte, terwijl tientallen sprinkhanen mij als trampoline gebruikten?

Taj Mahal
's Ochtends stonden Joris, Klaske en ik voor dag en dauw op om de Taj Mahal te bekijken. De controle was er erg streng, zelfs mijn ballonnen werden als zeer verdacht aangemerkt. We moesten 750 rupees betalen (20 voor Indiers), maar het was het waard. De Taj Mahal is een perfect gebouw. Prachtig wit en symmetrisch. Sjah Jahan heeft dit gebouw voor zijn lievelingsvrouw Mumtaz gebouwd, nadat zij overleed in het kraambed van haar 14e kind. Een flink eerbetoon.

Klein Tibet
Na het bezoek sprong Joris op de bus naar Jaipur en gingen Klaske en ik terug naar Delhi, nadat we een typisch Agraanse sweet hadden gegeten die erg lekker was. Vanaf Delhi namen we de nachtbus naar McLeod Ganj. In dit stadje woont de Dalai Lama en er wonen heel veel gevluchte Tibetanen. We bevonden ons opeens in een klein Tibet en de boedhistische atmosfeer was weer heel anders dan de rest van India. We hebben de tempel bezocht en het Tibetaanse museum. Dat was zeer indrukwekkend. Onvoorstelbaar hoe China dit land onder de voet heeft gelopen en in zijn ijzeren greep houdt. Na het doden van 1,2 miljoen Tibetanen, het vernietigen van kloosters en tempels en het martelen en gevangen zetten van misschien evenveel zoveel mensen (nonnen ophangen aan het plafond, sigaretten op hen uitdrukken, electriciteitsschokken toedienen via de vagina) hebben ze nu een zeer sneaky manier om Tibet ten onder te laten gaan: heel veel Chinese migranten er naartoe sturen, zodat de Tibetanen langzamerhand een minderheid gaan vormen in eigen land en geen banen meer kunnen krijgen. Laat die hond van een Bush hier eens iets aan doen in plaats van zooi te stichten op 1000 andere plekken op deze aarde.

Opvallend vind ik dat de Tibetaanse jongeren superhip zijn. De Indiers van onze leeftijd die wij zagen, waren over het algemeen zeer slecht en uncool gekleed. Ik heb eigenlijk slechts 1 knappe, hippe jongen gezien in de MacDonalds in Delhi. Hier hebben ze coole gymschoenen en spijkerbroeken en ze doen aan hiphoppen en breakdancen. Dat laatste zagen wij gisteren toen we in het Tibetaanse culturele centrum een show bezochten. Het was een leuke show en ook heel grappig, omdat het urenlang op precies dezelfde manier doorging: een presentator en presentatrice die hun hoofd om het doek staken om de volgende act aan te kondigen en de Tibetanen die uitzinnig joelden bij elke act. Traditioneel liedje volgde op traditioneel liedje en traditionele dans volgde op traditionele dans. Een van de zangeressen had werkelijk een stem die door merg en been ging. Als je die in de Himalaya op een bergtop zet, kan heel Tibet het horen. Dan waren er een paar jongens die traditionele liedjes zongen en veel bijval kregen uit de zaal. Mooie hoofden hadden ze. Een beetje Mongools soms, met van dat lange haar, zo'n sikje en smalle ogen (de helft van de tijd doet India me denken aan landen waar ik nog nooit geweest ben). Er zaten ook heel veel monniken tussen en die zijn echt keirelaxed en superlief. Voor ons zat een echte partymonnik die steeds helemaal uit z'n dak ging. Ik heb altijd het gevoel dat monniken een beetje heilig zijn en dat je bij hen heel rustig moet doen, maar het zijn volgens mij echt een club gezelligerds. Ontroerend vond ik het begin van de avond, toen de hele zaal staand het Tibetaanse volkslied zong. Daar staat dan een verdreven volk, proberend hun tradities levend te houden in een land dat niet het hunne is.

Behalve veel Tibetanen zijn er ook heel veel backpackers in McLeod. Supergezellig. Overal raak je aan de praat. Op het moment trekken we veel op met Nicola, Aimee en Eliza uit Frankrijk en Carlos uit Spanje. Het grappige is dat zeker de helft van de mensen die ik hier ontmoet medisch studenten zijn. Ik weet nu zo'n beetje van elk Europees land hoe de geneeskundestudie werkt. McLeod werkt erg verslavend door de combi van Tibetanen, boedhisme en backpackers en dus hebben wij ons verblijf hier met een dag verlengd. Je kunt hier ook leuke films kijken. Maandag keek ik 'Water' van Deepa Mehta. Deze film speelt zich af in 1938 en ging over een meisje van 9 dat was getrouwd, maar op deze leeftijd ook weduwe werd. De behandeling van weduwen toen was: kaalscheren, witte sari aan zonder top en afzonderen van de rest van de wereld. Zij moesten bedelend aan hun eten komen en werden beschouwd als oud vuil. Indrukwekkende film. Nu nog zijn er vrouwen die na het overlijden van hun man alle tekenen van het huwelijk af moeten staan, dus geen armbanden mogen dragen, hun saritop uit moeten doen e.d.

De paden op, de lanen in
Maandag kwamen we aan in McLeod en boekten we een trekking van drie dagen. Deze startte dinsdag. Nou, dit was echt gaaf. Met een gids en een drager trokken we de bergen in. Het was klimmen, klimmen, klimmen en dus redelijk pittig. De eerste dag stegen we iets meer dan 1000 meter. Hier en daar dronken we thee. Aan het eind van de dag doemden daar opeens op: de besneeuwde bergen van de Himalaya. Nu zaten we nog niet op overweldigende hoogte (bergen waren rond de 4000-5000m), maar het zijn wel de f*cking Himalayas en dat heeft toch iets magisch, iets...goddelijks bijna. Er vloog nog een mega-adelaar voorbij, mooi plaatje. De eerste nacht overnachten we op 2700m hoogte. Daar was een soort hut-winkel. Met de gids, de porter en de shopkeeper dronken we die avond lokale wijn en whiskey. Wederom was drank natuurlijk weer een big issue, zoals overal in India. Drinken is taboe, maar gebeurt veel en altijd op een soort rare, geforceerde manier. Als er een fles drank in de buurt is, wordt daar constant aan gerefereerd en moet er ook veel gedronken worden. Op de bruiloft was Ashok was het ook erg raar. Vijay wist dat wij bier dronken en dus had hij bier gekocht dat wij stiekum in zijn auto op moesten drinken. De hele avond had hij het hierover. In Nederland drink je gewoon soms een biertje en soms niet, no big deal, maar hier is de omgang met drank vrij verwrongen. Na de whiskey, rijst en dahl gingen Klaske en ik slapen in ons tentje, trouw bewaakt door de hond die ons volgde vanaf McLeod.

De volgende dag klommen we naar een gletsjer. We kwamen langs allemaal piepkleine herdershutjes, waar oude herders met verweerde koppen de wacht hielden. Deze mannen deden me denken aan Afghanen. Onze gids Jango sprak met hen 1 of andere herderstaal en het was alsof we ons bevonden in een National Geographic documentaire. De gletsjer was gaaf, maar wel een beetje eng, omdat het glad was en ik al voor me zag hoe het ijs langzaam zou breken en wij in het ijskoude, kolkende water daaronder zouden belanden. Dat zou toch een naar einde zijn van de reis.

's Middags vertrokken we weer naar beneden. Onze tweede nacht brachten we door in Triund. Triund bestaat uit drie kleine theestalletjes en een paar trekkershutten en werd bevolkt door Marthe, een Portugese die de hele dag shanti zat te wezen met een klomp ganja (Indiase hasj) binnen handbereik, Shawn, een aardige Amerikaan, een paar Indiase shopkeepers, een clubje monniken en een totaal geflipte Koreaan. Deze had die dag drie flessen wijn weggewerkt en was helemaal hyperactief. Hij stond erop dat Klaske, ik en de monniken bij hem koffie kwamen drinken en daar was geen ontkomen aan: 'Comecomecome, coffeecoffee, I make, my friend, you come, coffeecoffee'. Dus zaten we met vier monniken en een crazy Koreaan aan de koffie en hadden de grootste lol. De Koreaan wilde ook ontbijt voor ons verzorgen en liet ons dolenthousiast een zak zeewier en een zak gedroogde inktvispoten uit Korea zien. We hebben het ontbijt beleefd afgeslagen.

Happy birthday to the dalai lama
De volgende dag was het de verjaardag van de dalai lama. Om 7.00 was er een puja (zegening) voor hem. Klaske, Shawn, een paar Tibetanen, vier monniken en ik begaven ons naar een plek op de berg waar de dag ervoor honderden gebedsvlaggen waren opgehangen. De oude werden verbrand. Ook werd er heeeel veel wierook verbrand en wij mochten hierbij helpen. De monniken gingen vervolgens met zo'n zoemgeluid hun mantra's zeggen en wederom had ik het gevoel in een docu te zijn beland, want stel je dit toch eens voor: je staat op een berg in de Himalaya, uitzicht op besneeuwde toppen, in een landschap gekleurd door gebedsvlaggen waar monniken in rode gewaden mantra's zoemen en Tibetanen met gebedsnoeren meebidden, terwijl er een adelaar overvliegt en er geurende rook opstijgt van een bult wierook en kruiden. Op het einde kregen we allemaal een handjevol poeder dat we in de lucht moesten gooien onder het roepen van iets heiligs. Daarna deden we een fotosessie met de monniken, die wederom keigaaf waren en vol zaten met grapjes.

Daarna aten we chiappati's als ontbijt en daalden weer af naar McLeod. Onze drager, Bhanti, probeerde grappige verhalen te vertellen die volledig onbegrijpelijk waren. ''Yes, movie about doctor, MBBS, operation room, much people, looking body, than phoning, saying ''is there anybody'' than put in bag Japanese and than small bag Hungary and than carry to college, and than small bag in big bag and Hungary...'' Tussen deze zinsfrasen door bulderde hij van de lach en wij lachten mee. Niet om zijn verhaal, maar hij dacht een dankbaar publiek te hebben :).

De volgende dag vonden we dat we wel een massage hadden verdiend en dus gingen we naar een Tibetaanse masseur en relaxten daar voor een uur. Alle spieren werden bewerkt en we voelden ons als herboren, al was er 1 techniek die ons bijna liet stikken (de Tibetaan ging dan met zijn volle gewicht op de ruggegraat duwen...zal vast goed zijn voor 1 of andere energiebaan...).

En hierna...
Gaan we nog naar Amritsar waar de gouden tempel van de sikhs staat en daarna zijn er nog twee dagen Delhi die volgepland staan met winkelen, inpakken, lunchen met een Indiase jongen die ik zes jaar geleden heb leren kennen en die nu korte films regisseert en het bezichtigen van enkele hotspots, zoals de tempel van de Bahai. En dan...een traantje wegpinken en het vliegtuig in.

Slotbeschouwing
Deze reis was super en heel bijzonder. Zoveel gezien, zoveel beleefd. Van in het vuur geworpen meisjes tot stinkend rijke moslims, van stervende TB-patienten tot joelende monniken, van dansende punjabi's tot conservatieve christelijke zusters, van stranden tot tempels, van bergen tot honderden winkeltjes...India is een land dat blijft boeien. Het is een soort schatkist. Elke keer als je er naartoe reist, kun je een paar schatten bekijken, maar er blijft veel onontdekt. Het is ook net een Rubrick's cube, bedacht ik laatst, om er nog maar es een interessante vergelijking tegenaan te gooien. Op het eerste gezicht is het een chaos van kleuren, maar als je puzzelt en puzzelt, ontstaat er structuur en ga je de maatschappij beter begrijpen. Maar dan nog blijft het complex en ingewikkeld en bestaat het uit vele, vele kleuren...en het is bijna onmogelijk om het helemaal te ordenen. Wat een vergelijking. Anyway, ik hou van dit land en kom er vast nog weer terug. Want ik verlang wel naar Nederland, maar mijn reisbloed borrelt, nee, kookt, en er liggen vast nog vele mooie reizen in het verschiet (Klaske en ik hebben al vele plannen gemaakt over bv een trekking van McLeod naar Ladakh in november -maar weest niet bevreesd, we weten zelf ook dat het realiteitsgehalte van deze plannen niet hoog is).
Tja, heb wel veel geleerd enzo denk ik. O.a. dat ik, zoals ik al zei, van India hou, maar dat ik ook heel dankbaar ben om in Nederland geboren te zijn...waar het leven zo vrij is en waar zoveel mogelijk is.

Rest mij nog een paar bedankjes te plaatsen:
- allereerst mijn papa, mama, Selma en Andries Jan. Op een ansichtkaart stond eens: there are two things you should give your children: first you give them roots, than you give them wings. Bedankt voor het geven van beide, zodat ik naar India heb kunnen vliegen, maar uitkijk om terug te keren naar mijn roots
- Klaske, voor het zijn van een lieve vriendin en reisgenoot. We sloegen elkaar zelfs na een treinreis van 24 uur met 45 graden niet de tent uit en we hadden zelfs nog lol in Ramoji-film centre. Bedankt voor een goede tijd samen vol avonturen en onmoetingen (en het oppikken van alle spullen die ik dreigde te vergeten uit hotelkamers...)
- Joris, steun en toeverlaat in koude Kodai-dagen en bron van vele India-kennis
- Ge en Gemma, voor het bieden van een luisterend oor en wijze raad en geven van een tweede thuis in India
- alle mensen die me zo trouw en lief hebben gemaild en hebben gereageerd op mijn site. Dit heeft me de hele reis door een heel goed en blij gevoel gegeven. Het doet werkelijk veel als je in het buitenland zit en zoveel mensen volgen met belangstelling de dingen die je doet. Tja...wat kan ik zeggen...ik hou van jullie.

Het emotionele gehalte loopt nu uit de hand, dus ik moet maar weer es de materialist uit gaan hangen en klein Tibet leeg gaan shoppen. Ik ben wel een beetje zenuwachtig voor Nederland en ik hoop dat jullie me kunnen helpen weer te acclimatiseren en te voorkomen dat ik afval uit het raam van de trein gooi of ga afdingen bij de Albert Heyn (''Twee euro voor deze appels? Neeee, veeeel te veel, tell me your good price''). En warning: begin niet over bruin zijn. Want ik ben niet zo bruin en ik vind het altijd zo'n deceptie na de vakantie dat je, helemaal enthousiast over de dingen die je hebt gezien en gedaan, mensen als eerste zeggen: ''Je bent ook niet bruin''. Dus is dit het eerste wat je te binnen schiet, bijt dan je tong eraf.

Tot in Nederland! Ik heb zin om jullie allemaal weer te zien.

dikke kus, Elza

PS1 Er staan nieuwe foto's op mijn site. Helaas nog niet van de trekking
PS2 De titel is een zinnetje uit een liedje van Cornershop, bekend van het nummer 'Brimful of Asha'